"هیچ کس مستندات را نمی خواند."
افرادی که وقت خود را صرف ایجاد مستندات فنی می کنند اغلب این جمله را می شنوند.
حقیقت این است که هیچ کسی در اوقات بیکاری روی یک صندلی راحت با نوشیدنی مورد علاقه خود نمی نشیند و یک کتابچه راهنمای فنی و مستندات شبکه را از ابتدا تا انتها بخواند یا برای سرگرمی به تصویر رک سرور شرکت نگاه کند. در واقع هیچ کس اسناد را نمی خواند ، تا زمانی که به آن نیاز داشته باشد.اما، همانطور که از این مقاله خواهید آموخت، شرایط بسیاری وجود دارد که اسناد شبکه در سازمان شما ضروری می شود. در این مقاله می آموزید که باید مستندسازی را شروع کنید و چه ارزشی از این منابع به دست خواهید آورد.
مستندات شبکه چیست؟
مستندات شبکه یک رکورد فنی از سخت‌افزار، نرم‌افزار، سرورها، ساختار دایرکتوری، نمایه‌های کاربر، داده‌ها و نحوه عملکرد آنها با هم است. مستندسازی شبکه بی شک از حیاتی‌ترین فعالیت‌های نگهداری و پشتیبانی از شبکه‌های کامپیوتری است. هر شبکه با مسائل و مشکلات زیادی روبرو می‌شود. مستند سازی را مثل یک راهنما در نظر بگیرید که مدیریت کردن شبکه را آسان می‌کند و امکان انتقال تجارب مدیریت یک شبکه به افراد دیگر را فراهم می‌سازد. باید این را به یاد داشته باشید که مستندات همیشه به روز رسانی نیاز دارند. مستندسازی از شما محافطت هم می‌کند. مشتریان معمولا هر مشکلی که پیش می‌آید را از چشم شما می‌بینند. در این مواقع وجود مستندات شبکه از شما دفاع خواهد کرد. این مستندات به مشتری شما نشان خواهد داد که شما کدام قسمت از شبکه را اصلاح کرده‌اید و از چه شیوه‌ای برای آن استفاده نموده‌اید.
اسناد شبکه باید شامل هر گونه اطلاعاتی باشد که به مدیران و متخصصان فناوری اطلاعات کمک کند تا شبکه را به خوبی راه اندازی کنند. این اطلاعات می‌تواند در هر قالبی که می‌خواهید باشند.آنچه بیش از همه مهم است این است که اطلاعات به راحتی قابل دسترسی باشد و برای همه کسانی که نیاز به مراجعه به آن دارند قابل درک باشد. استفاده از نرم افزارهای نمودار شبکه می تواند به تجسم وضعیت فعلی و آینده شبکه شما کمک کند و به شما امکان می دهد نمودارهای شبکه را مطابق با استانداردهای صنعت ITایجاد کنید.
چرا به اسناد شبکه نیاز دارید؟
مستندات شبکه به دلایل زیر مهم است:
1. مستندسازی مناسب شبکه می تواند باعث صرفه جویی در وقت شما برای رفع مشکلات تکراری شود.
2. وقتی همه چیز درست است و همه فرآیندها و رویه‌های یکسانی را دنبال می‌کنند، ثبات در سراسر شبکه به کاهش مشکلات و خطاها کمک می‌کند.
3. وقتی یک کارمند آگاه شرکت را ترک می کند، اطلاعات مهمی را از دست نخواهید داد.
4. کاهش احتمال از بین رفتن داده‌های حیاتی
5. احتمال شناسایی سریع نقاط بحرانی شبکه و برخورد با آنها فراهم می‌شود. مدت زمان برخورد با مشکلات شبیه به هم کاهش پیدا می‌کند.
6. اسناد به شما کمک می‌کند تا سریعتر نیروهای جدید را استخدام کنید.
7. در صورت بروز مشکلات می توانید سریعتر شبکه خود را عیب یابی کنید.
8. سهولت در اشتراک فعالیت‌ها
9. اشکال زدائی سریع
10. عدم وابستگی سازمان به یک فرد
11. مجموعه‌ای از اسناد قابل اعتماد به عنوان پشتیبان خود دارید.
چه چیزی را باید مستند کنید؟
همیشه در حین انجام کار باید مستندات سازی انجام شود . هیچ وقت منتظر نباشید تا همه چیز کامل راه اندازی و درست شود سپس مستند سازی را آغاز کنید زیرا مستندسازی در لحظه بسیار ساده تر از تلاش برای به خاطر سپردن کارهایی است که بعدا انجام داده اید. مستندسازی را به یک عادت تبدیل کنید و آن را بخشی از فرآیند خود قرار دهید. اغلب به دلیل فقدان مستندات شبکه، عیب یابی و حل مشکل توسط کارشنایان شبکه ساعتها به طول می انجامد.
چه چیزی را باید مستند کنید؟
هدف شما از مستندات شبکه باید این باشد که اطمینان حاصل کنید که شرکت شما تمام دانشی را که برای ایجاد شبکه و همچنین نحوه نگهداری و ارتقاء آن به کار رفته است، حفظ و مستند می کند. شما باید از تیم فناوری اطلاعات خود، سایر مدیران شبکه در بخش‌های مختلف سازمان و مدیران برای تعیین آنچه باید مستند کنید، نظر بگیرید. موارد زیر تنها چند نمونه از انواع اطلاعاتی است که باید برای کمک به شبکه خود برای حفظ وضعیت خوب خود ثبت کنید (به علاوه الگوهایی را خواهید یافت که به شما در شروع مستندات خود کمک می کند).
مستند سازی شامل چه مواردی می‌شود:
مستندسازی و پیکربندی سخت‌افزارهایی که در شبکه وجود دارند
مستندسازی و پیکربندی نرم‌افزارهای تحت شبکه
نقشه نودهای فعال و غیر فعال در ساختمان
برچسب‌گذاری نودهای شبکه
نقشه رک‌های موجود
نقشه موقعیت مکانی رک‌ها
توپولوژی شبکه و نقشه اکتیودایرکتوری
تهیه نقشه منبع‌های سخت‌افزاری اشتراک‌گذاری شده در شبکه
تنظیم سیاست‌های امنیتی و ضوابط استفاده از سرویس‌های شبکه
مستندسازی چارچوب ارتباطی پایه شبکه و نقشه پایه شبکه
دیتاهای مدیریتی شبکه
اطلاعات مربوط به هر فردی که در این پروژه با آنها همکاری داشتید
توپولوژی شبکه
توپولوژی نقشه فیزیکی یا منطقی شبکه شما است. این به شما امکان می دهد نحوه اتصال منابع در شبکه خود را تجسم کنید. دانستن توپولوژی به شما کمک می کند تا تعیین کنید که سخت افزار جدید در کجای شبکه شما قرار می گیرد.
نمودار رک سرور
این نوع نمودار سازماندهی تجهیزات را در رک سرور شما، از جمله اجزایی مانند مانیتور، هارد دیسک، کابل ها، روترها و غیره نشان می‌دهد. نمودارهای رک سرور می‌توانند به شما در تعیین اندازه رک مورد نیاز در طول فرآیند طراحی کمک کنند. همچنین ببینید که کامپیوترها و سایر دستگاه‌ها در زمان عیب‌یابی به کدام سرورها ، سوییچ ها و یا روترها متصل می‌شوند.
دایرکتوری سخت افزار
این دایرکتوری قطعات سخت افزاری شبکه شما را مستند می کند و باید شامل اطلاعاتی در مورد شماره سریال و توضیحات پیکربندی های فیزیکی باشد. این اطلاعات به شما کمک می کند تا مشکلات سخت افزاری پیش آمده را پیدا کرده و برطرف کنید.
دایرکتوری نرم افزار
این بخش دایرکتوری موجودی نرم افزار شما را نشان می دهد. به شما این امکان را می دهد که بدانید همه نرم افزارهای مجاز برای استفاده در سازمان شما در کجا قرار دارند، نام این برنامه ها چیست، روی کدام رایانه نصب شده اند، گواهی مجوز نرم افزار برای هر برنامه، و قراردادهای سطح خدمات برای آن برنامه های کاربردی چه هستند.
در سازمان‌های بزرگ، نگهداری یک فهرست نرم‌افزار می‌تواند یک کار دلهره‌آور باشد. اما اگر زمانی تحت بازرسی نرم‌افزاری قرار می‌گیرید، خوشحال خواهید شد که طبق مستندسازی آنچه که دارید، کجاست و تعداد مجوزهایی که دارید، بنابرین وقت کمتری صرف کرده‌اید تا بتوانید ثابت کنید که شرکت شما با همه موارد مطابقت دارد.
نمودار شبکه ی بی سیم
قطعا برای شما مفید است که نحوه چیدمان شبکه بی سیم خود را مستند یا نمودار کنید. نمودار می تواند شامل موارد زیر باشد:
1. تعداد روترها، سوئیچ ها و سرورهای مورد استفاده در شبکه بی سیم شما
2. نقشه ای از نقاط دسترسی فیزیکی برای کمک به ردیابی مشکلات
3. الگوهای فرکانس رادیویی
4. اقدامات امنیتی مانند SSID کارکنان و مهمان
تخصیص آدرس IP
شما باید فهرست دقیقی از تخصیص آدرس IP داخلی و خارجی داشته باشید تا در طراحی گسترش شبکه و بازیافت آدرس های IP برای تخصیص به مکان های دیگر به شما کمک کند. مستندسازی فرآیند تخصیص به شما درک درستی از اندازه زیرشبکه، تخصیص زیرشبکه و دستگاه‌هایی می‌دهد که به آدرس‌های IP خاص یا محدوده‌ای پویا از آدرس‌ها اختصاص داده شده‌اند. این مستندات به شما کمک می کند تا استانداردهای تخصیص را در آینده تعریف کنید. یک نمودار مدیریت دارایی می تواند به شما یک دید پرنده از سازمان شما بدهد. این الگوی قابل تنظیم می‌تواند به تیم فناوری اطلاعات شما یک نمای کلی سریع از موقعیت مکانی کارمندان، برچسب‌های دارایی، نقاط دسترسی فیزیکی Wi-Fi، آدرس‌های IP، نصب نرم‌افزار و غیره بدهد.
نمودار کابل
مستندسازی مکان و نحوه عبور کابل ها از ساختمان می تواند به هنگام عیب یابی و تشخیص مشکلات شبکه به شما کمک کند. نمودار باید شماره جک ها را به مکان های فیزیکی نگاشت کند.
برنامه بهبود
آیا می دانید در صورت نیاز به بازیابی اطلاعات از دست رفته چه کاری انجام بدهید؟آیا می دانید بک آپ های شما در کجا قرار دارند؟ شما باید جزئیات مربوط به محل قرارگیری داده‌های پشتیبان، تعداد دفعات پشتیبان‌گیری، نوع داده‌های پشتیبان‌گیری و نحوه دسترسی به نسخه‌های پشتیبان و بازیابی آنها را برای کسانی که به آن نیاز دارند، مستند کنید.
اگرچه به نظر می رسد که هیچ کس مستندات شبکه را نمی خواند، اما نمودارهای شبکه برای درک فناوری موجود، استخدام کارکنان جدید، عیب یابی مشکلات قبل از تشدید آنها و ایجاد چشم اندازی برای نوآوری در آینده ضروری هستند.
شرکت مهندسی شبکه رسام دوراندیش با داشتن سابقه و تجربه زیاد موسسین و پرسنل متخصص خود در این زمینه متعهد است همواره مناسب‌ترین و به صرفه‌ترین استراتژی‌ها را برای جلوگیری از خرابی شبکه و زیرساخت شبکه و ایجاد امنیت و بهره گیری کامل از شبکه سازمان برای شما پیاده سازی و نگهداری کند.