طراحی اتاق سرور و مراکز داده





یک اتاق سرور یک مکان مهم برای بسیاری از تجارت‌ها می باشد.

مواردی که در مورد یک اتاق سرور استاندارد باید بدانید (Server Room)

یک اتاق سرور یک مکان مهم برای بسیاری از تجارت‌ها می باشد (و حتی برخی از خانه‌ها)، که به عنوان یک خانه برای سرورها و سایر تجهیزات تنظیم شده‌اند. در واقع این اتاق‌ها به طور خاص برای این هدف طراحی شده اند .در هر صورت، یک اتاق سرور خوب، فضایی را فراهم می‌کند که در آن تجهیزات کامپیوتر می‌توانند به طور ایمن در یک مکان کار کنند تا شبکه و فعالیت‌های دیگر آسان‌تر و کارآمدتر شوند. درک تنظیمات مناسب و پیکربندی یک اتاق سرور به ایجاد و حفظ آن به طور موثر کمک خواهد کرد.

اندازه اتاق سرور استاندارد

در جوامع IT، اغلب یک اتاق از یک ناحیه نسبتا کوچک یا هر جایی با متراژ چند ده تا چند صد متر مربع که باشد را به عنوان Server Room در نظر می‌گیرند. وقتی که یک اتاق به طور قابل‌توجهی بزرگ‌تر از آن می‌شود و شروع به تجهیز کردن تجهیزات کامپیوتری می‌کنند، می‌تواند به مرکز داده‌ها تبدیل شود. با این حال، از لحاظ فنی، یک اتاق سرور می‌تواند تقریبا به هر اندازه باشد. اتاق‌های سرور می‌توانند به هر شکلی باشند. در گذشته در بسیاری از کسب وکارها ، از یک اتاق سرور به احتمال زیاد به هدف دیگری مانند محل ذخیره‌سازی، فروشگاه چاپ، یا فضای دفتر کار نیز استفاده می‌کردند. به همین دلیل، این اتاق سرورها اغلب به روش غیر استاندارد ساخته می شدند. دلیل این امر این بوده است که برنامه‌ریزی برای مدیریت محیط، از جمله جریان هوا و سرمایش را تحت‌تاثیر قرار می گرفت و از اتاق استفاده ی دیگری نمی شد.

جنبه‌های طراحی منحصر به فرد یک اتاق سرور استاندارد

وقتی تجارت‌های کوچک و در حال رشد نیاز به سرورهای رایانه‌ای و تجهیزات تحت شبکه پیدا می کنند، برای این کسب‌وکار مشخص کردن یک منطقه خاص، تحت عنوان اتاق سرور غیر معمول نیست. در اغلب مواقع، یک مکان کوچک و موقت را که تعداد کمی از تجهیزات کامپیوتری را می توان در آن تجهیز کرد به عنوان اتاق سرور در نظر می گیرند. به محل نگهداری تجهیزات رایانه‌ای به این شکل را اصطلاحا"کمد کامپیوتری" می گویند.
                                                                                                                    
                                                                              
 
زمانی که یک شرکت طراحی یا ارتقا یک اتاق سرور را برعهده می گیرد، باید بر اساس استانداردهای خاصی عمل کند . با یک طراحی خاص ودقیق طبق اصول و قوانین موجود ، شما می‌توانید از مشکلاتی که در آینده ممکن است خطرناک و هزینه بر شود جلوگیری کنید.

یک اتاق سرور برای اینکه به تجهیزات فنی اجازه کار درست را بدهد باید دارای جنبه‌های طراحی زیر باشد

1. خدمات مدیریت کابل: در یک اتاق‌ سرور ممکن است چند صد متر کابل‌ در سطح اتاق قرارگرفته شود. مدیریت کابلها به طراح این امکان را می دهدکه کابل‌ها برای پخش صحیح از سقف کاذب ، یا کف کاذب اتاق سرور مدیریت کند. 
2. کنترل محیطی دقیق: اتاق سرور باید حسگرهایی در سراسر منطقه داشته باشد که هم دما و هم رطوبت را اندازه‌گیری کند. سیستم‌های کنترل محیطی نیز باید قادر به حفظ کل اتاق در سطوح مورد نظر باشند.
3. سیستم مهار حریق: اگر آتش‌سوزی رخ بدهد، قطعا نمی‌خواهید یک اتاق سرور را با آب اسپری کنید. آب به همه تجهیزات خسارت وارد می‌کند و منجر به یک فاجعه بزرگ خواهد شد. گزینه‌های بسیار کمی برای این نوع سیستم شامل سیستم‌های Inergen، سیستم‌های Novec و سیستم‌های FM - ۲۰۰ وجود دارد. اینها همه برای خاموش‌کردن آتش و نگه داشتن تجهیزات کامپیوتر طراحی شده‌اند.
4. منابع نیروی اضافی: داشتن منابع قدرت اضافی نه تنها برای تضمین باقی ماندن تجهیزات و دویدن در تمام زمان‌ها مهم است، بلکه برای جلوگیری از نوسان که می‌تواند به سرورها و اقلام دیگر در اتاق آسیب برساند نیز مهم است.
5. کنترل جریان هوا: سرورها و سایر تجهیزات کامپیوتری گرما تولید می‌کنند. طرح جریان هوا خوب به جلوگیری از "نقاط داغ" کمک می‌کند و گرما را از منطقه حذف می‌کند بنابراین باعث آسیب نمی‌شود.
6. امنیت فیزیکی: در هراتاق سرور هزاران یا حتی میلیون ها ریال تجهیزات قراردارد. علاوه بر این، اطلاعات و داده‌های ذخیره‌شده در این اتاق‌ها می‌تواند خیلی ارزشمند تر باشند. داشتن امنیت فیزیکی لازم برای ایمن نگه داشتن آن ضروری است. 
چه تجهیزاتی در اتاق سرور استاندارد به کار می‌رود؟
هنگامی که یک اتاق سرور به طور فیزیکی راه‌اندازی اولیه می‌شود در مرحله بعد شروع نصب تجهیزات سخت افزاری آغاز میگردد . البته هر اتاق سرور دارای تجهیزات رایانه ای مختلفی هستند که در آن براساس نیازهای هر شرکتی این تجهیزات تهیه و نصب می شوند.
موارد زیر تجهیزات سخت افزاری هستند که امروزه در اغلب اتاق‌های سرور پیدا خواهید کرد
رک: در داخل یک اتاق سرور نصب می‌شوند و برای قرار دادن تجهیزات فیزیکی از قبیل سرور و سوییچ ودستگاه ذخیره ساز و ... مورد استفاده قرار می‌گیرند. این rack ها حفاظت فیزیکی، کنترل دمایی بهبود یافته و بسیاری از مزایای دیگر را فراهم می‌کنند.
سرورهای رایانه‌ای: این‌ سرورها می‌توانند به تنهایی یا حتی تجهیزات برای سرورهای مجازی باشند. اسکان همه آن‌ها به خوبی در رکها برای تضمین درست کارکردن آن‌ها ضروری است.
سوییچ ها و روترها: این تجهیزات شبکه که در رک قرار می گیرند برای ارسال، دریافت و مسیریابی داده‌هایی که در داخل و خارج از اتاق سرور ارایه می‌شوند، ضروری هستند.
کابل کشی شبکه: اتاق‌های سرویس دهنده شبکه اغلب دارای انواع مختلفی از سیم‌کشی شبکه از جمله کابل CAT 5 , 6,7و فیبر نوری هستند.
تجهیزات مدیریت کابل: از رک شروع و در امتداد کل مسیر که کابل‌ها قرارمی گیرند، مهم است که کابل‌ها را در جای خود نگه دارید. از تجهیزات مدیریت کابل برای هدایت و حفاظت از کابل‌ها استفاده می شود.
مصالح و عملیات ساختمانی مورد نیاز برای یک اتاق سرور استاندارد
1. درب اتاق سرور
2. کف کاذب اتاق سرور
3. دیوار اتاق سرور
4. کفپوش اپوکسی اتاق سرور
5. سقف کاذب اتاق سرور
6. چاه ارت
برق و تاسیسات مورد نیاز برای اتاق سرور استاندارد
1. تابلو برق
2. ژنراتور​
3. یو پی اس​
4. سیستم ارت
5. سرمایش اتاق سرور​
6. اعلام و اطفاء حریق اتاق سرور
7. سینی کابل و لدر
8. کنترل تردد
 

 

دیتا سنتر چیست

دیتاسنتر (Data Center) یا مرکز داده به مکانی گفته می‌شود که حجم عظیمی از سرورهای رایانه ای و تجهیزات تحت شبکه‌ با استفاده از امکانات زیرساختی و ارتباطی برای پردازش داده و میزبانی مجموعه‌ بزرگی از داده‌ها، گرد هم آمده‌ باشند. به بیان دیگر، دیتاسنتر محل استقرار و نگهداری تعداد زیادی از سرورهای کامپیوتری است که در کنار یکدیگر و بدون وقفه، امور مربوط به پردازش، ذخیره‌سازی و انتقال داده‌ها را انجام می‌دهند.
ساختمان اغلب دیتاسنترها، دارای سیستم‌های امنیتی پیشرفته، سیستم تهویه، اعلام و اطفاء حریق و سیستم توزیع برق است که به سامانه برق اضطراری (UPS و دیزل ژنراتور) مجهز ‌شده‌اند. پیاده‌سازی یک دیتاسنتر، عموما بر پایه شبکه‌ عظیمی از منابع پردازشی و ذخیره‌سازی صورت می‌پذیرد که با کمک یک زیرساخت ارتباطی قدرتمند، امکان ارایه سرویس‌های اینترانتی (محلی و داخل سازمانی) یا اینترنتی انتقال داده را در مقیاس‌های کوچک و بزرگ فراهم می‌کند.
در حال حاضر بیش از ۷ میلیون مرکز داده‌ها در سراسر جهان وجود دارد .که بزرگترین آنها مربوط به شرکت ماکروسافت و گوگل می باشد.
Data Center ، بسته به نوع کاربردی که برای آن تعریف شده است، می‌تواند به عنوان یک مرکز پردازشی، مرکز ذخیره داده، مرکز جمع آوری داده و یا تمامی این موارد عمل کند. مراکز داده بسیار عظیم و متنوعی در سرتاسر شبکه جهانی اینترنت در حال سرویس دهی هستند که برخی از این مراکز استفاده تجاری محدود درون سازمانی دارند و برخی دیگر در اینترنت به صورت تجاری و یا عمومی قابل استفاده هستند.

نقش مرکز داده‌ها

مراکز داده‌ها بخشی جدایی‌ناپذیر از یک شرکت هستند که از آنها برای پشتیبانی از برنامه‌های کاربردی کسب‌وکار و ارائه خدمات مانند:
1. ذخیره سازی ، مدیریت ، پشتیبان گیری و بازیابی اطلاعات
2. برنامه های بهره وری مانند ایمیل
3. تأمین انرژی در انجمن های بازی آنلاین
4. معاملات تجارت الکترونیک با حجم بالا
5. اطلاعات بزرگ، یادگیری ماشین و هوش مصنوعی استفاده می شود

اجزای اصلی مرکز داده‌ها

معماری‌ مراکز داده و الزامات می‌توانند به طور قابل‌توجهی متفاوت باشند. برای مثال، یک مرکز داده‌ها که برای یک ارائه کننده خدمات ابری مثل سایت آمازون ساخته شده‌است،امکانات، زیرساخت‌ها و نیازمندی‌های امنیتی را تامین می‌کند که به طور قابل‌توجهی از یک مرکز داده کاملا خصوصی متفاوت است، مانند یک ساختمان برای یک ساختمان دولتی که به تضمین داده‌های طبقه‌بندی‌شده اختصاص دارد.
از آنجا که مراکز داده‌ها اغلب دارای اطلاعات و کاربردهای مهم تجاری یک سازمان هستند، ضروری است که هم تجهیزات و هم اطلاعات در برابر مزاحمان و حملات سایبری ایمن باشند.

دیتاسنتر و اتاق سرور چه تفاوتی باهم دارند؟

در دیتاسنتر ها به علت سرعت بالای اینترنت و وجود سرور های متعدد و بسیار پر قدرت، شرایط ایجاد سرور های وب برای تمام افراد فراهم شده است. همچنین دیتاسنتر ها امنیت بالایی دارند و شما می توانید از امنیت داده های خود در دیتاسنتر اطمینان کامل داشته باشید.
دیتاسنتر به مکانی گفته می شود که در آن به صورت ویژه از سخت افزار کامپیوتری، تجهیزات مربوط به ذخیره داده ها و تجهیزات ارتباطی شبکه ها نگهداری می شود. در بعضی از دیتاسنتر ها سرور ها به اینترنت عمومی وصل می شوند اما اغلب دیتاسنتر ها از اینترانت و یا سایر موارد خصوصی استفاده می کنند.
یکی از تفاوت های اساسی دیتاسنتر و اتاق سرور هزینه های نصب و به کارگیری هر کدام می باشد. معمولا هزینه های مربوط به نصب و راه اندازی دیتاسنتر بیشتر است زیرا برای راه اندازی دیتاسنتر باید کارهایی مانند فعال بودن سرور ها، نصب زیر ساخت های شبکه، کابل کشی و … انجام داد که هر کدام از این کارها بسیار پر هزینه هستند. همچنین باید هزینه های مربوط به نگهداری تجهیزات، هزینه های برق مصرفی، هزینه ی سیستم های تهویه و … را هم به موارد بالا اضافه کرد. لازم به ذکر است که امروزه برخی از راهکار ها مثل مجازی سازی وجود دارد که استفاده از آن ها تا حد زیادی به صرفه جویی در هزینه ها کمک می کند، اما تمامی این روش ها برای اجرا به یک سرمایه اولیه نیاز دارند. همانطور که گفتیم، چون دیتاسنتر ها از اینترنت پرسرعت و چندین سرور قدرتمند برخوردار هستند، امکان راه اندازی سرور های وب را برای تمام افراد فراهم می کنند. اما با این وجود، بسیاری از سازمان های خصوصی و یا مراکز ارائه دهنده خدمات اینترنتی ترجیح می دهند که دیتاسنتر های اختصاصی خود را راه اندازی کنند.
استفاده از دیتاسنتر مزایای بسیاری دارد که برخی از آن ها عبارتند از:
دیتاسنتر ها امنیت بالایی دارند.
پهنای باند دیتاسنتر ها اختصاصی است و به همین علت از سرعت بالایی برخوردارند.
در دیتاسنتر ها از سیستم پشتیبانی برق (UPS) استفاده می شود.

سخن پایانی

طراحی یا نوسازی یک اتاق سرور و دیتا سنتر یک امر مهم است. با این حال، زمانی که به درستی انجام شود، به کسب‌وکار شما یک مکان متمرکز برای ایمن نگه داشتن طیف وسیعی از تجهیزات خواهد داد. همچنین مدیریت تجهیزات فیزیکی و نرم‌افزاری که برای کنترل کسب ‌و کار شما به کار می‌رود را آسان‌تر می‌کند.
چنانچه نیاز به طراحی یک اتاق سرور و دیتاسنتر دارید و یا اینکه به دنبال ساخت، تثبیت و ارتقاء اتاق سرور و یا دیتا سنتر خود هستید، شرکت مهندسی شبکه رسام دوراندیش تخصص حرفه‌ای و تجربه غنی در این زمینه دارد.